عیوب انکساری و راه های درمان آن چیست؟
چشمان ما پنجره نگاهمان به جهان هستند ما بیشتر از 70 درصد اطلاعات زندگیمان را از طریق چشمانمان دریافت می کنیم و شاید اقرار نباشد که اگر بگوییم که بعد از مغز حساس ترین و پیچیده ترین عضو بدنمان چشم های ما هستند که مانند بساری از اعضای دیگر بدن ممکن است یک سری مشکلات برای آن ایجاد شود. از شایع ترین مشکلاتی که می تواند چشمان ما را درگیر کند عیوب انکساری است و روش های مختلفی جهت برطرف کردن این عیوب وجود دارد. یکی از این روش ها لیزیک است که توضیحاتی در مورد آن خواهیم داد. با اینکه ضعف بینایی و یا خدای ناکرده از دست دادن آن بزرگترین نگرانی افراد است ولی اطلاعات و دانش آنها در رابطه با بیماری های چشمی بسیار کم است با توجه به این که نقص بینایی یک مشکل بهداشت جهانی است و سبب کاهش کیفیت زندگی می شود. بنابراین به دست آوردن اطلاعات کافی در این زمینه اولین قدم در حل این مشکل است و بعد از آن نحوه برخورد فرد با بیماری های چشمی است که می تواند سبب کاهش عوارض آن شود.
عیوب انکساری چیست؟
اساسا هر گونه تغییر فیزیکی در چشم که مانع ایجاد دید طبیعی انسان شود به آن عیب انکسار اطلاق می شود. عیوب انکسار می تواند نزدیک بینی، دور بینی و می تواند آستیگماتیسم باشد.
چشم از چند قسمت تشکیل شده است؟
قرنیه
قسمتی شفاف است که در جلوی چشم قرار دارد و این بخش قوی ترین قسمت انکساری چشم است. و بیشترین جراحی های انکساری در این بخش انجام می شود. در پشت قرنیه اتاق غدامی وجود دارد که یک ماده زلالی در آن جریان دارد. در پشت آن عنبیه قرار دارد. قسمتی است که بخش رنگی چشم را بر عهده دارد. که تعیین می کند چشم آبی، قهوه ای یا سبز است. پشت عنبیه عدسی یا لنز قرار دارد.
عدسی یا لنز
دومین قسمت انکسارس چشم است که بعد از قرنیه قدرت بالایی از قسمت انکساری چشم را تشکیل می دهد. در چشم های عادی و طبیعی حدود 65 دیوپتر ( واحد قدرت انکساری چشم) قدرت دارد که 45 دیوپتر آن مربوط قرنیه و 20 دیوپتر آن مربوط به عدسی چشم می باشد. در چشم های طبیعی نوری که از اجسام وارد چشم می شود در شبکیه که لایه حساس چشم است فوکوس می شود.
در چشم های نزدیک بین تصویر در جلوی شبکیه و در چشم های دور بین در پشت شبکیه جمع می شود. چشم های آستیگماتیسم اصطلاحا چشم هایی هستند که قرنیه آن ها قدرت انکساری واحدی ندارد و هر قسمت ممکن است قدرت های متفاوتی داشته باشد. بنابراین تصویر اشیا در قسمت های مختلفی از فضای چشم ممکن است جمع شوند.
روش های درمان عیوب انکساری
روش های درمان عیوب انکساری را می توان به دو دسته جراحی و غیر جراحی تقسیم بندی کرد.
روش های غیر جراحی
اولین، راحت ترین و کم ضررترین روش استفاده از عینک می باشد. دومین روش بعد ار عینک استفاده از لنز های تماسی است. لنز های تماسی لوازمی هستند که با استفاده از آن ها می توان دید شخص را اصلاح کرد. لنز تماسی دو مدل وجود دارد.
- لنز تماسی نرم
- لنز تماسی نیمه سخت یا سخت
لنزهای تماسی بر اساس این که بتوانند اکسیژن را از خود عبور دهد در برطرف کردن عیوب انکساری نفش دارند.
کسانی که لنزهای تماسی استفاده می کنند باید این ها را از متخصص چشم تهیه کنند. در غیر این صورت احتمال بروز عفونت وجود دارد.
روش های جراحی
روش های جراحی که در طی سال های اخیر خصوصا طی 20 سال اخیر مورد استقبال مردم قرار گرفته است روش های جراحی لیزری است که در این روش های با استفاده از لیزر و با تغییر انحنای قرنیه عیوب انکساری اصلاح می شود.
روش جراحی دیگر روش کاشت لنز است که برای بیمارانی که در شرایط خاصی هستند و چشم آنها شماره های خاصی دارد که امکان انجام جراحی لیزیک برای آنها مقدور نیست از این روش استفاده می شود.
لیزر در چشم پزشکی کاربردهای بسیار متنوعی دارد از جمله درمان بیماری های چشمی مانند:
- آب سیاه
- آب مروارید
- رفع کدورت عدسی لنز بعد از جراحی آب مروارید
- درمان عوارض چشمی ناشی از دیابت
- پارگی های شبکیه
- اصلاح عیوب انکساری چشم
لیزیک در ترجمه فارسی به معنای برش قرنیه به کمک لیزر است روش لیزیک بیش از 20 سال است در دنیا انجام می شود و قدرت بینایی بیماران به واسطه لیزیک دوباره بهبود می یابد.
عمل لیزیک
روش لیزیک در ابتدا برای درمان بیماران مبتلا به درجه بالایی از نزدیک بینی استفاده می شد ولی امروزه جراحان برای اصلاح سایر عیوب انکساری نیز از این روش کمک می گیرند. در روش لیزیک اولین تابش لیزر باعث ایجاد یک ورقه بسیار نازک به نام فلپ محافظتی روی قرنیه چشم می شود. سپس جراحان این فلپ را به آرامی کنار زده و لیزر دوم به چشم بیمار تابیده می شود تا میزان انحنای قرنیه اصلاح شود هر دو چشم بیمار در همان روز جراحی با روش لیزیک قابل درمان است. در واقع لیزیک جزو روش های اصلاح عیوب انکساری است که در آن از برش های عمقی تر استفاده می شود.
روش PRK یا لازک
روش هایی هستند به عنوان برش های سطحی از آن ها نام برده می شود در این تکنیک ها برشی که انجام می شود بسیار سطحی تر است.
لازمه های جراحی چشم با لیزر
- سن: حداقل سنی که برای این جراحی نیاز است 18 سال و در بعضی مواقع 21 سال است. حداکثر سنی که فرد می تواند جراحی کند 40 سال است. زمانی که بیمار از 40 سال عبور می کند کم کم دچار بیماری آب مروارید می شود که در این مورد از روش کاشت لنز جهت رفع عیوب انکساری استفاده می شود.
- ثابت ماندن شماره چشم در 5/1 سال اخیر
- ضخامت قرنیه: تمام بیماران قبل از اینکه جراحی لیزیک برای آن ها تجویز شود توسط عکس برداری رنگی از قرنیه، ضخامت قرنیه آنها بررسی می شود و از نظر بیماری های همراه قرنیه خصوصا قوز قرنیه که یک بیماری پیشرونده است، برسی می شوند. در این افراد عمل لیزیک کاملا ممنوع است
- بیماری های سیستمیک همراه مانند دیابت پیشرفته
- عدم ابتلا به بیماری های چشمی مانند آب سیاه، آب مروارید، خشکی چشم و یا تبخال چشمی
نتیجه گیری
در نتیجه جهت انجام جراحی لیزیک باید یک سری معاینات اولیه توسط متخصص چشم انجام شود و اگر بیمار شرایط مناسبی برای عمل لیزیک داشته باشد، جراحی انجام شود.
