بیماری آب سیاه چشم چیست؟

افراد مبتلا به گلوکوم یا آب سیاه دچار آسیب عصب بینایی ناشی از تجمع مایع در چشم می شوند. در صورت عدم درمان، این فشار چشم می تواند بینایی فرد را برای همیشه بگیرد. گلوکوم یکی از علل اصلی نابینایی در افراد بالای 60 سال است. این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در افراد مسن شایع تر است. گلوکوم دومین عامل نابینایی در جهان است. درمان‌ها از جمله قطره چشم، درمان‌های لیزری و جراحی می‌توانند موثر باشند و بینایی شما را نجات دهند. امروز می خواهیم در مورد بیماری آب سیاه چشم یا  گلوکوم صحبت کنیم.

گلوکوم یا آب سیاه چشم چیست؟

گلوکوم یک اصطلاح کلی است که برای توصیف گروهی از اختلالات چشمی که به عصب بینایی آسیب می رساند استفاده می شود. این رایج ترین شکل آسیب عصب بینایی است که منجر به از دست دادن بینایی می شود. در بیشتر موارد، مایع در قسمت جلویی چشم جمع می شود. این مایع اضافی به چشم فشار می آورد و به تدریج به عصب بینایی آسیب می رساند. این فشار به عنوان فشار داخل چشم (IOP) یا فشار چشم شناخته می شود.

برخی از افراد فشار چشم طبیعی دارند و همچنان به گلوکوم مبتلا می شوند. گلوکوم درمان نشده یا کنترل نشده می تواند منجر به از دست دادن بینایی و کوری دائمی و غیرقابل برگشت شود.

عصب بینایی چیست؟

عصب بینایی شما نقش مهمی در بینایی دارد. این سیگنال‌ها را از شبکیه (بافت عصبی در پشت چشم، مانند فیلم دوربین قدیمی) به مغز می‌فرستد. مغز شما برای ایجاد تصاویر به این سیگنال ها متکی است.

انواع آب سیاه چشم

انواع آب سیاه چشم یا گلوکوم عبارتند از:

گلوکوم با زاویه باز

آب سیاه زاویه باز رایج ترین شکل این بیماری است. زمانی اتفاق می‌افتد که رسوبات ریز در کانال‌های زهکشی چشم جمع می‌شوند و به آرامی آن ها را مسدود می‌کنند. به نظر می رسد کانال ها باز هستند و به طور عادی کار می کنند. اما در طی ماه ها یا سال ها، رسوبات باعث تجمع مایع و فشار بر عصب بینایی می شود. این بیماری می تواند برای سال ها مورد توجه قرار نگیرد زیرا اکثر افراد علائمی ندارند. آنقدر آهسته این نوع بیماری اتفاق می افتد که ممکن است قبل از اینکه مطلع شوید، بینایی خود را از دست بدهید.

گلوکوم زاویه بسته

به آن گلوکوم زاویه بسته یا زاویه باریک نیز گفته می شود، این نوع نادر اغلب به طور ناگهانی (حاد) ظاهر می شود. زمانی اتفاق می افتد که زاویه بین عنبیه (قسمت رنگی چشم که قرار گرفتن در معرض نور را کنترل می کند) و قرنیه (بخش بیرونی شفاف چشم) خیلی باریک باشد. در نتیجه، کانال های زهکشی مسدود می شوند و از خروج مایع از چشم جلوگیری می کنند و باعث افزایش شدید فشار چشم می شوند. علائم، از جمله درد چشم و سردرد، می تواند شدید باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

گلوکوم با فشار طبیعی

در گلوکوم با فشار طبیعی، عصب بینایی شما آسیب می بیند حتی زمانی که فشار چشم طبیعی است یا خیلی زیاد نیست. متخصصان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث گلوکوم با فشار طبیعی می شود، که به آن گلوکوم با فشار طبیعی یا فشار پایین نیز می گویند.

گلوکوم مادرزادی

برخی از نوزادان با کانال های زهکشی به دنیا می آیند که به درستی در رحم شکل نمی گیرند. پزشک شما ممکن است علائم گلوکوم نوزاد را در بدو تولد متوجه شود. یا علائم ممکن است در دوران کودکی بروز کند. این وضعیت به عنوان گلوکوم دوران کودکی، نوزادی یا کودکان نیز شناخته می شود.

گلوکوم رنگدانه ای

در آب سیاه رنگدانه‌ای، گرانول‌های رنگدانه عنبیه در کانال‌های تخلیه تجمع  می شوند و خروج مایع از چشم را کند یا کاملا مسدود می‌کنند. فعالیت هایی مانند دویدن گاهی اوقات گرانول های رنگدانه را تحریک می کند.

بیشتر بخوانید: بلفاریت چیست؟

علت ایجاد بیماری آب سیاه یا گلوکوم چیست؟

گلوکوم می تواند بدون هیچ دلیلی رخ دهد، اما تحت تأثیر عوامل زیادی می تواند ایجاد شود، که مهمترین آن فشار داخل چشم است. چشمان شما مایعی تولید می کنند. این مایع از طریق مردمک به جلوی چشم جریان پیدا می کند. در یک چشم سالم، مایع از طریق یک کانال زهکشی واقع بین عنبیه و قرنیه خارج می شود.

اگر کانال های زهکشی با رسوبات میکروسکوپی مسدود شوند. مایع جایی برای رفتن ندارد، بنابراین در چشم جمع می شود. این مایع اضافی به چشم فشار می آورد. در نهایت، این افزایش فشار چشم می تواند به عصب بینایی آسیب برساند که منجر به گلوکوم می شود.

افراد مبتلا به دیابت دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به گلوکوم هستند. سایر عوامل خطر عبارتند از:

• سابقه خانوادگی گلوکوم
• دوربینی (برای گلوکوم با زاویه بسته)
• تاثیرفشار خون بالا بر چشم
• استفاده داروهای کورتونی به ویژه قطره های چشمی به مدت طولانی
• نزدیک بینی (برای گلوکوم با زاویه باز)
• آسیب یا جراحی قبلی چشم
• سن بالای 60 سال

علائم بیماری آب سیاه چیست؟

علائم گلوکوم با نوع زاویه باز معمولاً به صورت ظریف و تدریجی ظاهر می شوند. بسیاری از افراد مبتلا به گلوکوم زاویه باز در اوایل علائم قابل توجهی ندارند، که انجام معاینات معمول چشم برای تشخیص این بیماری در مراحل اولیه بسیار مهم است.از آنجایی که آسیب آب سیاه برگشت ناپذیر است، تشخیص و درمان به موقع برای جلوگیری از نابینایی بسیار مهم است.
گلوکوم با  نوع زاویه بسته علائم شدیدتری دارد که به طور ناگهانی ظاهر می شوند.
به طور کلی علائم عبارتند از:
درد یا فشار چشم
سردرد
هاله های رنگین کمانی در اطراف چراغ ها
دید کم، تاری دید، باریک شدن دید (دید تونلی)
تهوع و استفراغ
چشمان قرمز

آب سیاه چشم یا گلوکوم چگونه تشخیص داده می شود؟

ممکن است گلوکوم داشته باشید و مطلع نباشید. معاینه منظم چشم برای ابتلا به گلوکوم یا سایر مشکلات چشمی مهم است. معاینه چشم می تواند سلامت بینایی و کاهش دید چشم شما را ارزیابی کند. برای بررسی گلوکوم، متخصص چشم پزشک ممکن است آزمایشاتی از جمله آزمایش های بینایی و اندازه گیری فشار داخل چشم را انجام دهد.

بیماری آب سیاه چشم چقدر شایع است؟

گلوکوم یک مشکل شایع چشمی مرتبط با افزایش سن است که افراد زیادی را می تواند درگیر کند. در سطح جهانی، پس از آب مروارید، دومین عامل نابینایی است.

آیا گلوکوم هر دو چشم را درگیر می کند؟

اکثر مردم در هر دو چشم دچار گلوکوم می شوند، اگرچه این بیماری در ابتدا ممکن است در یک چشم علائم شدیدتری را نشان دهد.. در گلوکوم با زاویه باز، یک چشم ممکن است آسیب متوسط ​​یا شدید داشته باشد، در حالی که چشم دیگر ممکن است خفیف باشد. با گذشت زمان، این بیماری به هر دو چشم آسیب می رساند.